NYT’den Patrick Kingsley ve Bilal Shbair’in “İsrail’in binlerce Gazzeliyi alıkoyduğu üssün içinde” başlıklı özel haberinde, İsrail ordusunun Gazzelilere yönelik işkence içeren sorgulama yöntemleri kullandığı belirtiliyor.
“İsrail’in Gazze’yi işgal etmesinden bu yana Sde Teiman askeri üssü, suçlama veya yasal temsilci hakkı olmaksızın gözleri bağlı ve elleri kelepçeli tutuklularla doldu” alt başlığıyla açılan haberde, hem üstte görev yapan İsrailli askerler hem de serbest bırakılan Gazzelilerle yapılan röportajlar yer alıyor.
Üstte görev yapan İsrail ordusu mensupları, Filistinlilere yasalar çerçevesinde davrandıklarını ve kurallara uymayan görevliler hakkında soruşturma açıldığını iddia ederken, gözaltı merkezinden çıkan Filistinliler ve bölgedeki insan hakları örgütlerinin açıklamaları bu iddiaları çelişkili hale getiriyor.
Habere göre, mayıs ayı sonunda yaklaşık 4 bin Filistinlinin bulunduğu üste, her bir kişi hakkında suçlama olmadan yürütülen sorgulama süreci yaklaşık 3 ay sürüyor ve bu süre zarfında kişiler çeşitli işkencelere maruz kalıyor.
İŞKENCE İÇEREN SORGULAMA YÖNTEMLERİ
Sde Teima üssünde son 6 ayda en az 35 tutuklunun çeşitli sebeplerle hayatını kaybettiğini belirten ve isminin açıklanmasını istemeyen yetkililer, bazı tutukluların üstten ayrıldıktan kısa süre sonra yaşamlarını yitirdiğini belirtiyor.
NYT muhabirine gözaltı merkezindeki zor günlerini anlatan Muhammed el-Kurdi isimli Gazzeli ambulans şoförü, “32 gün tutuklu kaldım ama 32 yıl gibi geldi” diyor. Bu süreçte ailesinin veya arkadaşlarının ölü mü yoksa hayatta mı olduğunu bilmediğini belirten el-Kurdi, yaşadıklarını hatırlarken halen zorlandığını söylüyor.
Younis al-Hamlawi isimli sağlık görevlisi de hasta taşırken İsrailli askerlerce gözaltına alındığını, üsse getirilince Hamas’a yardım etmekle suçlandığını ve sorgulaması sırasında sürekli aşağılayıcı muamele gördüğünü ifade ediyor. Al-Hamlawi, İsrailli bir askerin uyguladığı dayanılmaz işkence sonucu vücudunun ciddi şekilde kanadığını ve büyük acı yaşadığını anlatıyor. Diğer günlerde elektrikli tellerle kaplı bir sandalyeye zorla oturtulduğunu, defalarca şoka girdiğini ve sağlığının ciddi şekilde bozulduğunu belirtiyor.
NYT’nin haberinde, Birleşmiş Milletler Yakın Doğu’daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansının (UNRWA) hazırladığı ve basına sızan bir rapora da atıf yapılıyor. Raporda, İsrailli askerlerin bazı Filistinli tutukluları çok sıcak metal bir çubuğa zorla oturttuğu ve bazı tutukluların bu işkence sonrasında hayatını kaybettiği iddialarına yer veriliyor.
“HAYATIMIN EN ZOR 4 GÜNÜYDÜ”
Haberde görüşlerine yer verilen Fadi Bakr isimli hukuk öğrencisi, gıda ürünü aramak için çıktığı yolda çatışmanın ortasında kalıp İsrail askerlerince “Hamas üyesi” diye gözaltına alınanlardan biri. Bakr, gözaltına alındığı ilk anda askerlerin kendisine, “Ya şimdi itiraf et ya da seni vuracağım” diye bağırdıklarını aktarıyor. İlk sorgulamasının 4 gün sürdüğünü belirten Bakr, “Hayatımın en zor 4 günüydü” diyor.
“Disko odası” denen bir sorgulama odasında her gün saatlerce yüksek sesli müziğe maruz kaldıktan sonra sorgulandığını anlatan Bakr, sadece iç çamaşırıyla sorgulandığını ve diğer tutukluların da aynı şekilde sorgu odasına götürüldüğünü belirtiyor.
NYT, röportaj yaptığı Gazzeli tutukluların anlattıklarının tamamen örtüştüğünü, tutukluların etrafı açık bir alanda gözleri bağlı olarak günde 18 saate kadar elleri kelepçeli şekilde yerde sessiz şekilde oturtulduğunu kaydediyor. Günde en fazla 2 saat ayakta kalmalarına izin verildiğini belirten eski tutuklular, uyuyakalanların askerlerce dövülerek uyandırıldığını ifade ediyor. Haberde, tutuklulara günde 3 kez hafif öğün sayılabilecek yiyecekler verildiği ancak bunların çok yetersiz olduğu ve Sde Teima’ya girip çıkan tutukluların ortalama 20 kilogram zayıfladıkları bilgisi yer alıyor.
